Evlilik Sözleşmesi Yoksa Bir Efsane mi ?

Eylül 11, 2020

Son yıllarda ünlülerin ve zenginlerin evlilik sözleşmesi yaptığına dair haberleri, magazin basınında çokça duyuyoruz. Tarkan, Ece Erken, Ebru Şallı,  Seren Serengil ve birçok ünlünün evlilik sözleşmesi yaptığına ilişkin pek çok haber okuduk. Peki bu çiftlerin yaptığı sözleşme neydi? Evlilik sözleşmesi efsane ise yaptıklarının hukuki karşılığı nedir?

Aslında evlilik sözleşmesi ile kastedilen, mal rejimi sözleşmesidir. Hukukumuzda evlilik sözleşmesi diye bir şey yoktur.

Bizim hukukumuzda 4221 Sayılı yeni Türk Medeni Kanunu’nun yürürlüğe girdiği 1 Ocak 2002 yılına kadar yapılan evliliklerin tümü yasal mal rejimi olan mal ayrılığı rejimine tabi idi. Taraflar eğer mal ayrılığı değil de farklı bir mal paylaşımı istiyorlarsa notere gidip mal rejimini değiştirebiliyorlardı.

2002 yılındaki değişiklikle, bu tarihten önce evli çiftler arasında yine aynı rejim kalmasını isteyen çiftlerin ya da evliliğin başından itibaren yeni mal rejiminin geçerli olmasını isteyen çiftlerin, kanunun yürürlüğünden itibaren 1 yıl içinde notere giderek mal rejimini değiştirmeleri gerekiyordu. Aksi takdirde 2002 yılına kadar edindikleri malları çiftlerin kendilerinin 2002 den sonra edindikleri malları ise ortaklığa ait olacaktı.

Peki 2002 yılında değişen bu yasal mal rejimi neydi ve nasıl uygulanıyor?

Evlilik Sözleşmesi Ortak

Halihazırda Türk Hukuku’nda geçerli mal rejimi “Edinilmiş Mallara Katılma “ rejimidir. Buna göre eşlerin evlenmeden önce kendilerine ait malları, kişisel malları, miras payları evlenirken paylaşılmıyor, kendilerinde kalıyor.  Evlilik birliği içerisinde edindikleri mallara ise ortak oluyorlar. Edinilen bu mala eşlerden biri daha fazla katkı koymuş, kişisel malını aktarmış ise bu hesaplanıyor, kalan ise eşit paylaşılıyor. Paylaşım derken kastettiğim ise malın değeridir. Yoksa, boşanma sırasında mal kimin üzerine ise o eşin üzerinde kalmaya devam eder, diğer eşin ise katılma alacağına, tazminat ile olarak hükmedilmektedir.

İşte bu rejimi istemeyen çiftler ise uygulamada Evlilik Sözleşmesi denilen, aslında hukuki adı Mal Rejimi Sözleşmesi olan bu sözleşmeyi imzalamaktadırlar.

Evlilik Sözleşmesi’nin Evlenmeden Önce Yapılması Şart mıdır? Çiftlerin İmzası Yeterli midir?

Evlilik Sözleşmesi, evlenmeden önce imzalanabildiği gibi, evlilikten sonra da imzalanabilir. Her iki halde de noterde yapılması zorunluluğu vardır. Eğer çiftler evlenme başvurusu yaparken bu rejimi seçmek isterlerse de Evlenme Memuruna yazılı bildirimle bu rejimi seçebilirler, bu halde notere gerek yoktur.

Evlilik Sözleşmesine neler yazılabilir? Neler yazılamaz?

Evlilik Sözleşmesi, dediğimiz gibi eşler arasındaki mal rejimini düzenleyen bir sözleşmedir. Yazılacak şeyler de bunlarla sınırlıdır.

Örneğin;

  • Taraflar 5 yıl boyunca çocuk yapmayacaklardır
  • Boşanırken taraflar birbirlerine nafaka vermeyeceklerdir.
  • Kadın hergün yemek yapacaktır, erkek her Pazar ütü yapacaktır, camlar her hafta eşlerden biri tarafından silinecektir
  • Erkek ayda bir kez gece dışarı çıkabilecektir
  • Kadın annesinin evine 2 haftada bir gidecektir
  • Eve yatılı misafir alınmayacaktır
  • Her yıldönümünde birlikte yurtdışına tatile gidilecektir
  • Erkek hafta bir eşine çiçek getirecektir vs vs

gibi maddelerin elbette mal rejimi sözleşmesinde yeri yoktur.

Evlilik Sözleşmesi

Basında okuduğumuz ünlülerin sözleşmeleri bu maddeleri içeriyor mu bilemiyoruz ama içeriyorsa da bu hükümleri hiçbir noter onaylamaz ve hukuken de ne bir geçerliliği ne de yaptırımı vardır.

Kanunun EMREDİCİ HÜKÜMLERİNE, AHLAKA, KAMU DÜZENİNE, KİŞİLİK HAKLARINA AYKIRI veya KONUSU İMKANSIZ OLAN sözleşmeler adına EVLİLİK SÖZLEŞMESİ denilse dahi KESİN OLARAK HÜKÜMSÜZDÜR. Ayrıca doğmamış hiçbir haktan önceden feragat edilmesi hukuken mümkün değildir.

Standart bir Evlilik Sözleşmesi Yoktur. Bu sebeple tarafların Evlilik Sözleşmesi yaparken aile hukuku alanında uzman bir avukattan hukuki bir yardım almaları onları hem maddi hem de zaman yönünden karlı çıkartacaktır. Ayrıca güveni sarsmamak adına birbirlerinden talep edemediklerini, profesyonel bir avukatın hazırladığı sözleşme ile daha kolay talep edebileceklerdir.

Son olarak evliliğin başında yaptığımız Evlilik Sözleşmesinden Cayabilir misiniz? Bunun için bir şekil şartı var mı?

 Bu iki taraflı bir sözleşme olduğu için elbette eşlerden birinin tek taraflı bir cayması söz konusu olamaz ancak eşler birlikte karar verirlerse, yine noterde yapacakları bir sözleşme ile yasal mal rejimi olan Edinilmiş Mallara Katılma ya da yasada belirtilen diğer mal rejimlerinden Mal Ayrılığı, Paylaşmalı Mal Ayrılığı ya da Mal Ortaklığı rejimlerinden birini de seçebilirler.

Ben, bir aile hukuku ve boşanma davaları avukatı ve aynı zamanda da arabulucu olarak tarafların boşanırken çok fazla ihtilaf yaşamamaları, çiftlerin ve çocukların zaten çok zor bir süreç olan boşanmadan çok etkilenmemeleri için, her  şeyin çok güzel olacağına dair romantik hayalleri tabii ki yaşayıp, daha evliliğin başında en kötüyü de düşünmeleri gerektiği görüşündeyim.

 

Av.Yüksel Okyay Evren